Kalendarium historyczne

Powiat dąbrowski
Powiat
Historia
Kalendarium historyczne

XIII w.		pojawiają się pierwsze wzmianki w dokumentach historycznych o najstarszych osadach w rejonie Dąbrowy , I etap kolonizacji
1287		pojawia się w źródłach Gręboszów
1326		została wymieniona po raz pierwszy Dąbrowa jako wieś parafialna i była wówczas własnością rodu Ligęzów, którzy lokowali ją na prawie niemieckim z 1422 roku
1326		rachunki świętopietrza wymieniają najstarsze parafie w tym regionie: Bolesław, Gręboszów, Otfinów, Szczucin, Wietrzychowice. Być może istniały one już w XII w.
1333		na terenie powiatu dąbrowskiego istniało, udokumentowanych, przynajmniej 18 osad, a wraz z innymi, później poświadczonymi, było ich łącznie około 30.
1333		śmierć Władysława Łokietka i wstąpienie na tron Kazimierza Wielkiego rozpoczęły II etap kolonizacji
1385		w dokumencie królowej Jadwigi, nadającym prawo niemieckie posiadłościom Spytka z Melsztyna, zostało wymienione miasto - Żabno
1389		pojawia się w źródłach Mędrzechów
1396		pojawia się Olesno
1401-ok.1530		w III etapie osadnictwa zasiedlone zostały środkowa i wschodnia część powiatu ; powstało wówczas przynajmniej 16 osad
1500		pojawia się Radgoszcz
1661-1772		IV faza kolonizacji powiatu dąbrowskiego
1693		Dąbrowa uzyskała prawa miejskie - drugie miasto w powiecie
1746		Stanisław Czartoryski, łowczy koronny, uzyskał przywilej założenia miasta Olesna, jednak brak jest dowodów na realizację tego zamierzenia
1786		powstaje kolejne miasto - Szczucin
II poł. XVI w.		na Powiślu Dąbrowskim zaznaczyły się wpływy reformacji. W Żabnie, za sprawą dziedzica Hieronima Bużeńskiego założono zbór kalwiński i odrębny cmentarz dla wyznawców kościoła reformowanego. W Szczucinie działał Jakub Przyłuski, właściciel drukarni kalwińskiej. Na zbór zamieniony został kościół w Bolesławiu, przywrócony katolikom dopiero na początku XVIII w. i ponownie konsekrowany w 1731 roku.
1813		powódź trwająca 8 dni, w czasie której zatopiona została cała równina między Żabnem, Otfinowem, Siedliszowicami i Żelichowem; wylew zrujnował wówczas setki domów, pochłonął zbiory, bydło i konie. Następstwem "wielkiej wody" był głód i towarzyszące mu choroby: czerwonka i cholera
1830-31		liczny udział szlachty z okolic Dąbrowy w powstaniu listopadowym
1846		rozpoczęła się w niemalże w całym cyrkule tarnowskim krwawa "rabacja galicyjska", której następstwem był głód
1848		zniesienie pańszczyzny
1855		utworzono w Dąbrowie tzw. powiat sądowy. Liczył on ponad 25 tys. mieszkańców, a w jego skład wchodziło 52 miejscowości
1863		wybuch powstania styczniowego i liczny udział ziemiaństwa w walce
1867		po kolejnej reformie administracyjnej Galicji, utworzono starostwo powiatowe w Dąbrowie
II poł. XIX w.		ożywienie gospodarcze i społeczne powiatu
1870		powstało w Dąbrowie Towarzystwo Zaliczkowe - jego prezesem był przez pewien czas znany działacz ludowy Jakub Bojko
1877		zakończono budowę szosy Tarnów - Dąbrowa - Szczucin
1904		w Otfinowie powstało, pierwsze w powiecie, gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"
1906		uruchomiono linię kolejową z Tarnowa do Szczucina
wrzesień 1914		na Powiśle Dąbrowskie wkroczyły Legiony Polskie
21 wrzesień 1914		komendant Józef Piłsudski, zatrzymał się ze swoim sztabem na plebanii w Gręboszowie
listopad 1918		odbyło się w Szczucinie symboliczne połączenie ziem rozdartych zaborami; pochody z obu stron Wisły spotkały się na moście, gdzie uroczyście umieszczono godło Polski
1939		w Szczucinie hitlerowcy zamordowali 70 jeńców - żołnierzy polskich
5 maja 1940		aresztowano uczniów gimnazjalnych i maturzystów w Żabnie i Dąbrowie
listopad 1942		Niemcy przeprowadzili wielką obławę na członków podziemia w gminie Radgoszcz. Kilkadziesiąt osób wywieziono do Oświęcimia.
17 stycznia 1945		powiat dąbrowski zajęły oddziały Armii Radzieckiej.
1945		Dąbrowa Tarnowska w powojennym podziale administracyjnym kraju zachowała rangę stolicy powiatu liczącego 62 tyś. Mieszkańców
1975		reforma administracyjna wykreśliła z mapy Polski powiaty. Gminy dawnego powiatu dąbrowskiego znalazły się w nowym województwie tarnowskim
1989		po przeobrażeniach ustrojowych nastąpił rozwój samorządności. W wyniku kolejnej reformy przywrócono powiaty ale już samorządowe. Dąbrowa Tarnowska została siedzibą jednego z nich.